Frans J. IJserinkhuijsen (1892-1959) was als leraar tekenen en kunstgeschiedenis in de periode ca. 1920 – ca. 1960 aan het Hervormd Lyceum aan de Brahmsstraat in Amsterdam. Door zijn leerlingen werd hij ‘de IJsbeer’ genoemd vanwege zijn witte stofjas. Na de Tweede Wereldoorlog opende hij met zijn vrouw Jacoba en drie dochters Mies, Leny en Annie een galerie aan het Rokin met de naam Corona. Vader Frans en ook dochter Leny maakten onder meer etsen, landschappen en stillevens in olieverf en een groot aantal ex librissen.

Hij had een voorliefde voor kerk- en watertorens, hij tekende ook molens, boerderijen en landschappen evenals vogels en vissen. Hij tekende veelvuldig in Amsterdam, Utrecht en Groningen.

Tijdens vakanties in Kennemerland tekende IJserinkhuijsen tientallen landschappen, kerken en boerderijen in deze streek.

Na het overlijden van hun vader verhuisden de drie ongetrouwde zussen naar Heelsum, waar ze hun intrek namen in de Koningshof. Leny ging door met schilderen en vond in de omgeving van Heelsum veel plekken waar ze haar liefde voor het landschapsschilderen tot uiting kon brengen. Ook heeft ze een aantal portretten gemaakt.

In de Gelderlander van 17-8-2006 verscheen een artikel onder de kop “Heelsumse kerk veilt honderden etsen uit erfenis”. Uit dit krantenbericht blijkt dat de zussen besloten dat na hun dood de verzameling gelegateerd zou worden aan de kerk van Heelsum. De laatste dochter overleed in 2005 en zo kwam de kerk in het bezit van de achtergebleven etsen en prenten. De kerk verkocht de collectie en de opbrengst was bestemd voor onderhoud van de kerk.

De nalatenschap van de drie zussen IJserinkhuijsen omvat honderden etsen van vader Frans en schilderijen van dochter Leny. Het gebeurt wel vaker dat kerkgangers in hun testament vastleggen dat een deel van de erfenis voor de kerk bestemd is. Maar zo omvangrijk als de nalatenschap van de familie IJserinkhuijsen heeft de Hervormde gemeente in Heelsum het nog niet meegemaakt. De schenking bestaat uit een grote verzameling kunstwerken, gemaakt door de vader en een van zijn drie dochters.

“Een kunstenaar met een hoog ambachtelijk niveau”, zegt de Oosterbeekse kunsthandelaar Jan Vogel. “Hij is vooral herkenbaar aan zijn wollige stijl. Hij wilde geen plaatjes maken, maar had een enigszins impressionistische opvatting.”

Na het overlijden van de laatste zus kwam de totale verzameling in het bezit van de kerk. Die heeft alles, met behulp van Jan Vogel, uitgezocht en genummerd. “De totale waarde wordt geschat op ongeveer 50.000 euro. Het zou mooi zijn als we tijdens deze eerste veiling een kwart kwijtraken. De rest komt dan op volgende veilingen”, zegt organisator Herman Schotanus. De opbrengst wordt gebruikt voor onderhoud van het kerkje op de heuvel.

De nieuwe tentoonstelling bevat etsen van Beverwijk, Wijk aan Zee, Heemskerk en Velsen. De etsen zijn in het bezit van Museum Kennemerland en van diverse particuliere bruikleengevers.

Nadere Info over de tentoonstelling

De ten toon te stellen 30 etsen zijn een bescheiden afspiegeling van dit omvangrijke oeuvre; zij zijn ontstaan in de zomers van 1937 – 1949, tijdens het verblijf van de “5-IJ’s” als badgasten in een gehuurde woning aan de Zeeweg in Wijk aan Duin. In die periode gingen de dames “IJ” naar het strand, terwijl Frans met schildersezel het duin beklom om zijn (etsen) te maken. Ook zijn er van het huis en tuin aan de Jacob Marisstraat 2 etsen in de TT getiteld:
“Over de schutting” (1937) en “Achterom” (1939).

Kern van de tentoonstelling in het MK zijn de gekozen etsen met een herkenbare locatie in Kennemerland, zoals de Wijkertoren, de Goede Raad Kerk, de St. Agatha Kerk in Beverwijk, de Engelmundus Kerk in Velsen, De Nederlands Hervormde Kerken in Wijk aan Zee en Heemskerk; deze locaties zijn met fraaie actuele foto’s omlijst.
Daarnaast zijn er fraaie prenten van boerderijen en duinlandschappen uit Wijk aan Duin, Wijk aan Zee, Heemskerk en niet te vergeten de landgoederen Rooswijk en Westerhout.
Erg interessant zijn de etsen van de inmiddels gesloopte boerderijen van de Beverwijkse families Van der Sluis en Hilbers rond het Zandgat in Wijk aan Duin, omdat deze prenten eveneens met veel oud fotomateriaal konden worden aangevuld.

Verder is er een origineel ontwerp ex libris voor Frans geëtst door de Spaanse kunstenaar Raimond Rossell Rosal met linksvóór een oude boom, met daaronder een schildersezel en op de achtergrond een ruïne; in de ondertitel “f.j. ijserinkhuijsen”.

Ook is er een fotoalbum uit 1955 ter herinnering aan de 10-jarige samenwerking tussen Frans, Mies, Leny en Annie in de galerie Corona, gevestigd in 1945 aan het Rokin in Amsterdam; bevat prachtige z/w foto’s waarop o.a. de “handarbeid” van de “5-IJ’s” bij het etsen is weergegeven.