Ambitieus

Klim even de trap op naar de zolder en je staat in het open depot. Daar is van alles te zien: voorwerpen waar je een boeiende historie achter kunt vermoeden. In de hoek vind je, onder de titel ‘Mijn verzameling in het museum’, een kleine expositie van zomaar een verzamelaar. ‘Van alles hebben we gehad,’ vertelt Cees Hazenberg. Hij is voorzitter van het museumbestuur. Deze maand betreft het een collectie hummel beeldjes. Het is wel aardig op deze manier als het ware even te ontdekken waar een andere museumbezoeker graag mee bezig is.

Jaarlijks ontvangen de ongeveer vijftig vrijwilligers van het museum ruim tweeduizend bezoekers. Onder wie veel scholieren. Met name op die groep mikt het museumbestuur in de plannen voor de komende jaren. Contacten met scholen in de buurt worden aangehaald. Medewerkers van het museum komen naar de klas en natuurlijk worden de leerlingen ook in het museum ontvangen.

Ambitieus

Cees Hazenberg ontvouwt een ambitieus plan om het museum een ruimere bekendheid te geven. ‘Het aantal bezoekers willen we zien te verdubbelen.’ Het museum werkt nauw samen met het Historisch Genootschap Midden-Kennemerland. Zo kan je via de website van het museum en het Genootschap zien hoe uitgebreid de collectie van de bibliotheek is en een kijkje nemen in de Beeldbank. Het Huis van de Geschiedenis dat aan het museum is gekoppeld, is dé plek waar alle beschikbare informatie over de historie van Kennemerland te raadplegen valt.

Wat ook op stapel staat, vertelt museumvoorzitter Hazenberg, is het ontwikkelen van een speurtocht voor kinderen. Er zijn al verschillende educatie middagen voor scholieren, maar een speurtocht voor (groot)ouders die met hun (klein)kinderen het museum binnenstappen ontbreekt nog. Wordt aan gewerkt. Gezien het enthousiasme waarmee de vrijwilligers in Beverwijk zijn, valt er de komende jaren nog van alles te beleven in het vroegere raadhuis van Wijk aan Zee en Duin.

Wandkaart

Op een wandkaart staan de vindplaatsen aangeven van de voorwerpen in de vitrines (foto Museum Kennemerland). Een grote kaart brengt het Kennemerland van lang geleden in beeld. Je ontdekt waar sporen zijn opgedoken van de eerste bewoners, zo’n drieduizend jaar voor onze jaartelling. Iedere vindplaats is gekoppeld aan een voorwerp dat erbij is geplaatst. Zo is een oude kruik afkomstig uit het fort van de Romeinen, gesitueerd waar nu de zuidelijke entree ligt van de Wijkertunnel. Een maquette toont hoe de poort van zo’n fort er uitzag, met ernaast een tent van huiden, een waterput en een wijnton.

Het grote IJ van vroeger klotste van Amsterdam tot niet ver van de voet van de duinen in Kennemerland. Hoeveel water er in deze streek indertijd was, is duidelijk op de kaart te zien.

Het is een stevige stap in de tijd, maar in een museum kan dat. Plots sta je in het luxueuze buitenleven van de welgestelden in de zeventiende eeuw. Wie het zich kon permitteren vluchtte in het voorjaar de stad uit. Weg van de in de zomermaanden deerlijk stinkende grachten. Met hun hele hebben en houwen voeren zij naar hun buitenplaats aan de Amstel, de Vecht of in Kennemerland. Naar Beeckesteijn bijvoorbeeld. De dichter Joost v.d. Vondel was regelmatig te gast op een van de buitens in Kennemerland.

Kinheim

Over mooie gebouwen gesproken, het Museum Kennemerland is op stand gehuisvest. In het vroegere raadhuis van de gemeente Wijk aan Zee en Duin. Een statig pand uit 1908 aan het Westerhoutplein in Beverwijk. Het dorpje Wijk aan Zee bestaat nog, maar de gemeente Wijk aan Zee en Duin is in Beverwijk opgenomen. In de vroegere burgemeesterskamer hangen nu de kleurige tapijten van Kinheim.

Beverwijk was in de eerste helft van de vorige eeuw befaamd vanwege zijn tapijtknoperij. Kinheim stond bekend vanwege de kwaliteit van de tapijten en de originaliteit van de ontwerpen. Aan grote tapijten werkten wel acht tot tien ‘meisjes’ (dames van vijftien tot wel zestig jaar). Tapijten uit Beverwijk gingen naar het Vredespaleis in Den Haag, kwamen te liggen op luxe cruiseschepen, of in paleis Soestdijk en in enkele raadhuizen. De tapijtknoperij mocht zich in 1926 koninklijk noemen, maar in 1973 was het afgelopen. Dit handwerk was te duur geworden.

Potterie

Ongeveer in dezelfde tijd dat de tapijtknoperij werd gesticht, besloten twee mannen (21 resp. 31 jaar oud) om hun potterie Kennemerland te beginnen. Sier- en gebruiksaardewerk brachten ze op de markt, gemaakt op ambachtelijke wijze en betaalbaar voor een breed publiek. Je herkende hun aardewerk aan de versiering: een rij kleurige blokjes op een crèmekleurige achtergrond. Dat was helemaal in de art decostijl van die jaren. De decoraties werden aangebracht op gedroogde en ongebakken klei. Het geheel ging op lage temperatuur de oven in.

In topperiodes telde de potterie wel 25 medewerkers. De decoraties kregen in de loop van de jaren een sierlijker karakter. In de oorlogsjaren, in 1942, verdween de potterie uit Kennemerland. In het museum is de karakteristieke versiering met kleurige blokjes op tal van plekken terug te vinden.

Film Museum Kennemerland

 

Geschiedenis van het museum

Een in 1927 gehouden tentoonstelling ter herdenking van 650 jaar marktrechten van Beverwijk was aanleiding om een museum op te richten.
In 1930 werden gelden bijeengebracht om de toenmalige gemeentesecretaris
J.W.A.C. van Loenen te huldigen. Met deze gelden werd in:

  • 1931 de Kennemer Oudheidkamer geopend.
  • De Oudheidkamer is in de loop der tijd in diverse gebouwen gevestigd, onder meer in het raadhuis van Beverwijk aan de Breestraat (1930-1946),
  • de voormalige Huishoud- en Industrieschool in de Raadhuisstraat 5 (1946-1955),
  • het Regthuis te Uitgeest (1955-1963),
  • de Zeewijkschool aan de Romerkerkweg 36 (1963-1967)
  • en de buitenplaats Scheybeeck (1967-1989).
  • De Oudheidkamer moest in 1989 Scheybeeck verlaten en
  • kreeg het voormalige raadhuis van Wijk aan Zee en Duin toegewezen.

Over het in gebruik geven van de na 1950 toegevoegde aanbouw zou na enige jaren beslist worden. Het gebouw is voor de verhuizing gerenoveerd en aangepast aan een aantal museale eisen op het gebied van conservering, beveiliging en presentatie. Het nieuwe onderkomen werd officieel in gebruik genomen in december 1991.
Bij de ingebruikname van het nieuwe pand werd de naam gewijzigd in
Museum Kennemerland.

Oprichting op 3 nov. 1930

Geschiedenis van het museum (bronnen Gisteren was ooit Vandaag)

Op 3 november 1930 is de Oudheidkamer, de Kennemer Oudheidkamer en het Historisch Genootschap Midden Kennemerland opgericht.

akte1Op 2 oktober 1930 wordt de akte voor het Historisch Genootschap ondertekend en op de jubileumdag van Van Loenen – 3 november 1930 – passeert tijdens een feestelijke bijeenkomst ten stadhuize de stichtingsakte voor de Kennemer Oudheidkamer. Burgemeester Strick van Linschoten, de wethouders G.A. Zwager en K. Steyn en de 11 leden van het huldigingscomité plaatsen hun handtekening. Op 30 september daaraan voorafgaand heeft de gemeenteraad al via een vertrouwelijke raadsvoordracht goedkeuring gegeven aan het initiatief voor de Oudheidkamer.

 

kennemer_oudheidkamer

 

gemeenteraad_beverwijk

Het oude Rechthuis te Uitgeest

regthuys

Oudheidkamer in 1963 terug in Beverwijk

Als de Oudheidkamer in 1963 weer terugkeert in Beverwijk – eerst een tussenstop
op de Romerkerkweg en daarna in Huize Scheybeeck.

Naar Huize Scheijbeeck 1967 – 1991

Na al enkele malen verhuisd te zijn, werden in 1967 de oudheden van de Kennemer Oudheidkamer ten toon gesteld in Huize Scheijbeeck.
Vanaf 1991 is het museum gehuisvest in het voormalige raadhuis aan het Westerhoutplein.

scheijbeeck

Het museum

Het museum is een Rijksmonument

Voormalig GEMEENTEHUIS van de gemeente Wijk aan Zee en Duin daterend uit 1908. Het aan de oostzijde van het Westerhoutplein gelegen gemeentehuis, dat tevens dienst deed als conciërgewoning, is ontworpen in een op het zeventiende-eeuwse Hollands Classicisme teruggrijpende bouwtrant door de Haarlemse architect J. London in samenwerking met architect J.J.L. Moolenschot te Amsterdam. Twee jaar eerder had London in Halfweg een raadhuis in dezelfde stijl gebouwd. Burgemeester en Wethouders wilden een nieuw gemeentehuis naar dit model.

Op 8 juli 1908 vond de aanbesteding plaats, waarna het werk gegund werd aan de plaatselijke aannemer Ph.B. Schram. Vanwege de meevallende inschrijvingssom werd besloten de buitenmuren op te trekken als spouwmuren in plaats van steensmuren en het gebouw zowel in de lengte als breedte één meter te vergroten.
Het gemeentehuis heeft dienst gedaan tot de samenvoeging van Wijk aan Zee en Duin met de gemeente Beverwijk in 1936.

Het pand is opvallend gelegen aan het Westerhoutplein, tussen twee straten die op het plein uitkomen. In tegenstelling tot het meermalen verbouwde interieur verkeert het exterieur nog vrijwel in de oorspronkelijke staat afgezien van enkele wijzigingen in de achtergevel, waaronder twee dichtgezette vensters en een verbindingslid naar het achterliggende kantoor.
Sinds 1991 is in het pand het Museum Kennemerland gehuisvest.
Meer over het museum is een Rijksmonument